Bệnh Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây truyền bởi muỗi vằn. Bệnh thường bùng phát vào mùa mưa tại những vùng có vệ sinh môi trường kém, nhiều ao nước đọng. đây chính là môi trường thuận lợi cho muỗi sinh sản và đi hút máu người, gây lây nhiễm virus Dengue. Một vài triệu chứng sốt xuất huyết có thể biết được sớm như: sốt cao 40,5 độ, nhức đầu, ói mửa, phát ban.
Mục lục
Sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, được phát hiện trước tiên tại Philippines vào năm 1950. Bệnh truyền từ người này sang người khác thông qua vật truyền bệnh là muỗi vằn (khác với bệnh sốt rét do vật trung gian là muỗi đòn xóc).
Bệnh biểu hiện bằng hiện trạng sốt cao liên tục trong 3-5 ngày, sau đó đột ngột hết sốt và giai đoạn này có biểu hiện xuất huyết ngoài da hoặc nặng hơn là xuất huyết nội tạng (đường tiêu hoá, tiết niệu hay xuất huyết não). Sốt xuất huyết dạng nặng gây chảy máu, giảm huyết áp đột ngột gây truỵ mạch và gây tử vong.
Sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, có thể biểu hiện nhiều dạng từ nhẹ kiểu như nhiễm siêu vi thông thường cho đến nặng gây tử vong.
Những dấu hiệu và triệu chứng sốt xuất huyết là gì?
Có ba loại bệnh sốt xuất huyết: sốt xuất huyết cổ điển (thể nhẹ), sốt xuất huyết chảy máu và sốt xuất huyết dengue (hội chứng sốc dengue).
Những người lần thứ nhất mắc bệnh bị loại sốt xuất huyết này vì họ chưa có miễn dịch với bệnh. đây chính là dạng có biểu hiện các triệu chứng nổi bật nhất và không có biến chứng. Bệnh sốt xuất huyết thường bắt đầu với triệu chứng sốt và sẽ kéo dài trong vòng 4-7 ngày tính từ sau khi bị truyền bệnh bởi muỗi. ngoài ra, còn có các triệu chứng như:
- Sốt cao, lên đến 40,5oC;
- Nhức đầu nghiêm trọng;
- Đau phía sau mắt;
- Đau khớp và cơ;
- Buồn nôn và ói mửa;
- Phát ban.
Các ban sốt xuất huyết có khả năng xuất hiện trên cơ thể 3-4 ngày sau khi bắt đầu sốt và sau đấy thuyên giảm sau 1-2 ngày. bạn sẽ bị nổi ban lại một lần nữa vào ngày sau đó.
Triệu chứng sốt xuất huyết có chảy máu
Các dấu hiệu sốt xuất huyết dạng này gồm có toàn bộ các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết nhẹ kèm theo tổn thương mạch máu và mạch bạch huyết, chảy máu cam, chảy máu ở nướu hoặc dưới da, gây ra vết bầm tím. Thể bệnh này có thể dẫn đến tử vong.
Triệu chứng sốt xuất huyết dengue (hội chứng sốc dengue)
Thể bệnh này là dạng nặng nhất của bệnh sốt xuất huyết – bao gồm tất cả các biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết nhẹ cộng với các triệu chứng chảy máu, kèm theo huyết tương thoát được khỏi mạch máu, chảy máu ồ ạt trong và ngoài cơ thể, sốc (huyết áp thấp).
Sốt xuất huyết dengue thường xảy ra trong lần nhiễm trùng sau, khi mà bạn đã có miễn dịch chủ động (do đã từng mắc bệnh) hoặc bị động (do mẹ truyền sang) đối với một loại kháng nguyên virus. Bệnh thường biểu hiện nặng đột ngột sau 2 đến 5 ngày (giai đoạn hạ sốt). Dạng này của bệnh thường xảy ra ở trẻ em (đôi khi ở người lớn). Dạng bệnh này có khả năng gây tử vong, quan trọng là ở trẻ em và thanh thiếu niên.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. nếu bạn có bất kỳ câu hỏi thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Lý do mắc sốt xuất huyết
Theo Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn cho biết, sốt xuất huyết do virus gây ra và lây lan thông qua vật trung gian là muỗi vằn. Có 2 loại muỗi vằn truyền bệnh là muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó trọng điểm là vì Aedes aegypti. Đặc điểm của muỗi vằn là đốt trọng điểm vào ban ngày.
Có bốn chủng virus sốt xuất huyết gồm có virus DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Cả 4 chủng này đều xảy ra ở nước ta và gây dịch bệnh. Khi mắc sốt xuất huyết sẽ có miễn dịch hình thành kháng lại kháng nguyên gây bệnh. tuy vậy miễn dịch chỉ có tính đặc hiệu với từng chủng, điều này có nghĩa người bệnh sau khi mắc bệnh vẫn có thể bị sốt xuất huyết lần thứ 2 hoặc 3 bởi những chủng khác.
Phương pháp điều trị sốt xuất huyết?
Hiện tại chưa có bất cứ loại thuốc hay phương pháp điều trị nào đặc hiệu với bệnh sốt xuất huyết, hầu hết bệnh sẽ tự khỏi trong vòng 2 tuần. Việc điều trị bệnh trọng điểm chỉ gồm những hoạt động theo dõi và chăm sóc cũng giống như hỗ trợ các công dụng cần thiết cho cơ thể.
Điều quan trọng là bác sĩ sẽ theo dõi sát và điều trị để tránh những biến chứng nặng xảy ra cho người bệnh. Hầu hết các bác sĩ sẽ khuyên người bệnh nên nghỉ ngơi tại giường, uống nhiều nước. Bác sĩ có khả năng kê một vài thuốc để giảm sốt cho người bệnh như paracetamol (Tylenol®, Panadol®) đồng thời thuốc này có thể giảm đau cơ khớp.
Làm cách nào để phòng tránh sốt xuất huyết?
Bệnh sốt xuất huyết Dengue cho đến thời điểm vào thời điểm hiện tại vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh. Vì vậy, cách phòng bệnh tốt nhất: là diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt.
1. Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:
- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
- Thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại…) để diệt lăng quăng/bọ gậy.
- Thau rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ (lu, chum, xô chậu…) hàng tuần.
- Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…, dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không sử dụng đến.
- Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.
2. Phòng chống muỗi đốt:
- Không nên để muỗi tiếp cận với da bằng cách giăng màn khi ngủ, kể cả ban ngày, mặc áo ngủ dài tay và đặc biệt không nên đến những chỗ tối.
- Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi…
- Sử dụng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.
- Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.
- Khi cắm trại, sinh hoạt ngoài trời hoặc vào mùa dịch cần mang theo các chai xịt chống, xua đuổi muỗi, nhất là đối với trẻ em, người kiếm được thêm tiền sử dị ứng nặng. Theo Tổ chức Y tế toàn cầu (WHO) và Viện Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), chất Diethyltoluamide (DEET) nồng độ từ 10% – 30% có hiệu quả xua đuổi muỗi trong thời gian khá dài (từ 5 – 8 giờ), an toàn cho sức khỏe.
Kết
Bệnh Sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, bất cứ chúng ta ai cũng có khả năng mắc bệnh. Mỗi lần dịch bùng phát, rất phần đông người tử vong và hao tốn rất nhiều chi phí y tế. mỗi cá nhân chúng ta hãy cố gắng có ý thức phòng ngừa bệnh. Bạn nên nhớ rằng không có muỗi thì không có sốt xuất huyết.
Mọi người hãy tự giác làm vệ sinh nơi mình sinh sống, dẹp ao nước đọng hoặc những nơi lăng quăng có thể phát triển, mãi mãi ngủ trong màn kể cả ban ngày tại nơi có dịch.
Xem thêm: Cảm giác tê tay chân có thể là một dấu hiệu bệnh nguy hiểm
Xuân Luật – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: nhathuocankhang, hoanmysaigon, pacificcross)